Các nguyên nhân làm giảm sức đề kháng ở trẻ cần biết

7 September, 2023

Sức đề kháng đóng một vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ và chức năng chính của nó là bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ bị ảnh hưởng bởi bệnh tật từ môi trường bên ngoài. Đối với trẻ em, hệ thống sức đề kháng của họ chưa hoàn thiện do cơ thể đang trong quá trình phát triển, làm cho chúng có sức đề kháng yếu hơn so với người trưởng thành.

Có nhiều yếu tố có thể gây giảm sức đề kháng ở trẻ, bao gồm hệ thống miễn dịch yếu, môi trường ô nhiễm, và cả cách cha mẹ chăm sóc con cái của họ. Sau đây, hãy Center tìm hiểu các nguyên nhân làm giảm sức đề kháng ở trẻ và tìm ra yếu tố gây giảm sức đề kháng và giải pháp giúp trẻ tăng cường đề kháng khỏe mạnh.

1. Suy giảm hệ miễn dịch – Các nguyên nhân làm giảm sức đề kháng ở trẻ 

Hệ miễn dịch là bức tường bảo vệ cơ thể khỏi virus, ký sinh trùng và vi khuẩn. Sức khỏe miễn dịch giúp trẻ đối phó với các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài bằng cách tăng sản xuất lympho B và lympho T.

Suy giảm miễn dịch ở trẻ có hai nguyên nhân chính: suy giảm miễn dịch nguyên phát và suy giảm miễn dịch thứ phát.

• Suy giảm miễn dịch nguyên phát: do vấn đề di truyền, rối loạn tế bào mầm dòng lympho và chức năng kém của lympho B và lympho T. Các yếu tố như thiếu máu, suy dinh dưỡng và đái tháo đường cũng có thể làm suy giảm miễn dịch.
• Suy giảm miễn dịch thứ phát: thường do các nguyên nhân từ bên ngoài như tia X-quang, sử dụng glucocorticoid, can thiệp phẫu thuật hoặc chấn thương.

1.1. Suy giảm miễn dịch tiên phát

Suy giảm miễn dịch tiên phát thường là kết quả của các yếu tố như sự kém phát triển di truyền, rối loạn tế bào mầm dòng lympho, suy giảm chức năng của tế bào T hoặc B, khiếm khuyết hệ thống thực bào, và các vấn đề liên quan.

Tất cả những nguyên nhân này làm cho hệ miễn dịch của trẻ trở nên yếu hơn ngay từ khi còn nhỏ, làm cho trẻ dễ bị nhiễm trùng từ nhiều tác nhân khác nhau và không có khả năng đối phó với sự nhiễm trùng, bao gồm cả virus. Điều này đặc biệt làm cho trẻ dễ mắc các bệnh liên quan đến suy giảm miễn dịch, trong đó cơ thể tự mình tấn công chính nó.

1.2. Suy giảm miễn dịch thứ phát

Suy giảm miễn dịch thứ phát thường xảy ra sau khi trẻ đã từng khỏe mạnh. Nguyên nhân thứ phát này có thể xuất phát từ các yếu tố bên ngoài như tia X-quang, điều trị chức năng tế bào, sử dụng glucocorticoid, chấn thương và can thiệp phẫu thuật.

Ngoài ra, các bệnh như thiếu máu hồng cầu hình liềm, đái tháo đường, suy dinh dưỡng protein năng lượng, cũng có thể gây suy giảm miễn dịch ở trẻ, khiến cho hệ thống miễn dịch không còn đủ “mạnh” để đối phó với các tác nhân gây bệnh.

2. Suy giảm miễn dịch do cơ địa

Sức đề kháng của trẻ phần nào được di truyền từ mẹ qua thai kỳ và việc cho con bú, bao gồm khả năng chống đỡ, khả năng thích ứng với môi trường, và kháng thể đối phó với vi khuẩn, virus, ký sinh trùng, và nấm.

3. Môi trường sống bị ô nhiễm

Trẻ em sống trong môi trường ô nhiễm, tiếp xúc với hóa chất, bụi bẩn, và khói bụi thường có nguy cơ nhiễm bẩn phổi, điều này có thể gây viêm đường hô hấp ở trẻ nhỏ do ảnh hưởng đến tế bào lympho T.

Hơn nữa, khói thuốc lá, chứa nhiều hơn 4000 chất độc hại như oxit nitơ, carbon monoxide và các chất gây ung thư, cũng là một nguyên nhân hàng đầu dẫn đến giảm sức đề kháng ở trẻ. Việc hít phải khói thuốc lá thường xuyên có thể làm thay đổi chức năng miễn dịch và dẫn đến sự suy giảm sức đề kháng ở trẻ.

4. Cách chăm sóc trẻ của cha mẹ

4.1. Trẻ không được ăn sữa mẹ sẽ có sức đề kháng yếu hơn

Sữa mẹ là một nguồn dinh dưỡng quý báu, đặc biệt là chứa nhiều kháng thể, giúp tăng cường sức đề kháng của trẻ và bảo vệ chống lại nhiễm khuẩn đường hô hấp và các loại nhiễm khuẩn khác. Nếu mẹ không cho con bú mà sử dụng sữa công thức thay thế, sức đề kháng của trẻ có thể suy yếu, làm cho trẻ dễ bị nhiễm khuẩn hơn.

4.2. Trẻ không được cung cấp đủ chất dinh dưỡng

Khi trẻ mới ốm dậy, hệ miễn dịch yếu, trẻ thường biếng ăn. Cha mẹ không biết cách chăm sóc, cung cấp dinh dưỡng và thuốc bổ cho trẻ, dẫn đến khả năng mắc các bệnh virus khác. Điều này tạo ra một vòng tròn khó khăn.

4.3. Không cho trẻ tiếp xúc nhiều với thế giới bên ngoài khiến hệ miễn dịch của trẻ bị suy yếu

Lơ là trong việc giữ vệ sinh cho trẻ có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và làm suy yếu hệ miễn dịch của trẻ, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh hô hấp và tiêu hóa.

Do sức đề kháng của trẻ nhỏ còn yếu, nhiều cha mẹ lo sợ để con ra ngoài tiếp xúc với mầm bệnh, và thường giữ trẻ trong nhà. Điều này có thể khiến cho trẻ dễ ốm khi thay đổi thời tiết và môi trường. Hơn nữa, việc thiếu tổng hợp các vitamin D cần thiết cho sự phát triển chiều cao và tăng cường miễn dịch cũng có thể ảnh hưởng đến sức kháng của trẻ em.

5. Lạm dụng kháng sinh

Nhiều bậc phụ huynh thường tự mua thuốc kháng sinh cho con khi chúng ốm. Tuy nhiên, thuốc kháng sinh thường có tác động không chỉ đến vi khuẩn gây hại mà còn đến vi khuẩn có lợi bên trong cơ thể. Việc tự ý sử dụng thuốc này có thể dẫn đến điều trị không đúng mục tiêu và nguyên nhân gây bệnh. Kết quả, trẻ có thể dễ tái phát bệnh hơn và khả năng chống lại vi khuẩn và virus cũng có thể bị suy giảm.

6. Trẻ bị stress

Nhiều bậc phụ huynh thường đặt nhiều áp lực về thành tích học tập cho con, gây ra căng thẳng. Áp lực này có thể làm giảm nồng độ testosterone và estrogen ở trẻ, gây mất cân bằng nội tiết, và dẫn đến suy giảm hệ miễn dịch và sức đề kháng của cơ thể. Trẻ cũng có thể trở nên yếu đối với tác nhân gây bệnh.

Do đó, cha mẹ cần thực hiện sự cân bằng giữa việc học và thời gian chơi, đảm bảo thời gian cho trẻ nghỉ ngơi và thư giãn, và tránh tạo áp lực quá lớn và kỳ vọng không hợp lý đối với con cái.

Hi vọng rằng bài viết từ Center Pharma đã giúp các bậc phụ huynh hiểu được nguyên nhân khiến trẻ có sức đề kháng yếu và từ đó có thể thực hiện các biện pháp điều chỉnh phù hợp để giúp con cái khỏe mạnh.